Anila Bashllari

Eksperte / Coach dhe Mentore në fushën e zhvillimit personal & profesional

Rritja në aspektin e zhvillimit personal është një domosdoshmëri, jo luks për ata që kanë kohë të lirë dhe “mundësi”!

Abraham Maslow, psikolog i shquar amerikan, krijoi një skemë të nevojave të njeriut ku vetë aktualizimi ishte në krye të piramidës. Ai e përkufizoi këtë nevojë si “dëshira për t’u bërë më shumë e asaj çfarë individi është, dëshira për t’u bërë gjithçka që individi është i aftë të bëhet”.

Është në natyrën tonë që të duam të jemi më të mirët, më të vlerësuarit nga të gjithë njerëzit, që të arrijmë sa më shumë qëllime dhe të ndihemi të lumtur dhe të realizuar plotësisht.

Por ne në asnjë mënyrë nuk mund të rritemi personalisht dhe të kemi në kontroll jetën tonë aq sa është në dorën tonë, pa patur dhe aplikuar (në mënyrë të qëllimshme) një plan për rritjen tonë.

Nuk është e lehtë të shkruash një plan për rritjen personale apo plan për jetën por nëse ju keni dëshirë, kjo gjë është e realizueshme. Një lloj sjelljeje e njeriut që i ka habitur shpesh ekspertët e zhvillimit personal është neglizhenca që tregojnë njerëzit ndaj planifikimit të jetës së tyre.

Jim Rohn, mentor dhe coach i mirënjohur amerikan, tha në një nga trajnimet e tij:

“Është interesante sesi shumica e njerëzve gjejnë kohë për të planifikuar pushimet e tyre por nuk bëjnë asnjëherë një plan për jetën e tyre. Mbase kjo ndodh sepse shmangia e përgjegjësive është më e thjeshtë se të ndryshosh.”

Le të mos marrim si shembull pushimet por imagjinojeni veten sikur jeni nisur në një udhëtim me makinë…

Cili lloj udhëtimi është më i lehtë, më i këndshëm dhe më pak i lodhshëm?

Një udhëtim ku ti e ke përcaktuar destinacionin tënd dhe e di se çfarë rruge duhet të ndjekësh që të shkosh tek pika e mbërritjes, apo një udhëtim ku ti vetëm nisesh pa një ide të qartë se ku do të shkosh dhe nuk ke një pikë mbërritjeje?

Ju mund të thoni që në jetën reale shumica prej nesh e kemi një pikë mbërritjeje në terma afatshkurtër apo afatmesëm. Por, a e planifikojmë rrugën për të shkuar aty ku duam? Pse shpesh nuk arrijmë aty ku duam? Mbase sepse shumicën e elementëve që duhej të kishim shkruar në planin tonë ia lëmë rastësisë të na i sjellë.

Një plan për jetën

Do të mundohem që të shpjegoj në mënyrë sa më të thjeshtë se si mund të krijoni një plan bazik për jetën dhe rritjen tuaj personale.

Hapi 1 – Krijimi i Misionit, Vizionit tuaj për jetën

Çdo kompani serioze, në fillimet e aktivitetit, përcakton disa shtylla të rëndësishme që tregojnë pse kompania ekziston dhe çfarë ofron konkretisht. Ndër këto shtylla është edhe seksioni “misioni ynë” ku kompania shkruan se çfarë synon të arrijë gjatë kohës që do të operojë në treg.

Ashtu si kompanitë, çdo njeri duhet të ketë të qartë se çfarë misioni ka dëshirë të ketë në këtë jetë, çfarë vlerash e përfaqësojnë atë person dhe çfarë dëshiron personi të ofrojë me talentet dhe aftësitë e tij/saj.

Mund të filloni dhe të shkruani disa versione të “misionit tuaj” duke iu përgjigjur disa pyetjeve si më poshtë:

• Cilat janë vlerat e mia që dua t’i shfaq gjithmonë, që njerëzit të më identifikojnë për këto vlera, vlera që do të dëshiroja t’i kishin të gjithë njerëzit e tjerë?
• Çfarë lloj stili jetese (në aspektin e familjes, vlerave, reputacionit dhe karakterit, karrierës, financave, etj.) do të më japë jetën që dua që në ditën e fundit të jetës time unë të them që jetova një jetë të lumtur dhe të plotësuar?
• Çfarë dua të arrij gjatë jetës time dhe cila është mënyra më e drejtë / duhur për t’i arritur këto qëllime?

(mund të shtoni vetë pyetjet tuaja dhe të krijoni misionin që ju dëshironi)

Hapi 2 – Përcaktimi i fushave prioritare që doni të përmirësoni / arrini qëllimet tuaja

Pasi të keni përcaktuar një mision të qartë rreth vetes dhe jetës tuaj, le të kalojmë në hapin e dytë dhe të përcaktojmë fushat tuaja prioritare që doni të zhvilloni më tej.

Një skemë e thjeshtë e një plani për rritjen tuaj personale do të ngjasonte kështu:

Le të themi në mënyrë hipotetike që këto janë fushat në të cilat unë dua të zhvillohem apo t’u kushtoj rëndësi për momentin. Unë mund të shtoj edhe fusha të tjera por këto po përcaktoj si më prioritaret.

Hapi 3 – Reflektimi

Që të bëj një plan për përmirësimin tim në këto fusha, unë duhet që në fillim të di se ku jam. Imagjinojeni veten në mes të një pylli, pa hartë dhe pa busullë për të shkuar aty ku doni… sa e vështirë do të jetë të gjeni destinacionin tuaj pa një hartë (pa e ditur vendndodhjen tuaj si fillim)!!!

[ Gjithmonë sugjeroj që reflektimi duhet të jetë një zakon i përditshëm në jetën tonë. Reflektoni për sa keni arritur deri tani, se ku doni të jeni pas një muaji, një viti, etj. ]

Le të nisim eksplorimin e aspektit të shëndetit dhe të krijojmë një plan për përmirësimin tim në këtë aspekt (në mënyrë hipotetike).

Aspekti i shëndetit – Analizimi i aspektit nis gjithmonë me pyetje reflektuese:

• Pyetje reflektuese: A jam / sa jam i/e shëndetshme për momentin? Nëse po, pse mendoj se jam e shëndetshme? Nëse jo, pse? Çfarë të dhënash kam mbi shëndetin tim dhe a jam unë ajo që po dal në një përfundim – mbase të pavërtetuar – apo i kam marrë këto përfundime nga një mjek specialist dhe pas kryerjes së analizave? Shpesh mendojmë se jemi shumë të shëndetshëm, deri në momentin që na shfaqen simptomat e një sëmundjeje që mbase po zhvillohej në trupin tonë prej kohësh. Bëni kujdes me gjykimet tuaja dhe përfundimet në të cilat dilni kur reflektoni. Gjithmonë pyesni një ekspert ose bazohuni në të dhëna të sakta.

• Çfarë dua të ndryshoj në lidhje me shëndetin tim? Rënie në peshë, përmirësim i peshës trupore, marrja e vitaminave apo proteinave, konsumimi i ushqimeve të shëndetshme, ndryshimi dhe përmirësimi i dietës së përditshme ushqimore, kryerja e ushtrimeve fizike, etj. – (Kjo pyetje mund të bëhet pasi të kem përcaktuar nivelin tim të shëndetit dhe ndryshimet që më ka rekomanduar mjeku)

• Cili është vizioni im për një trup të shëndetshëm dhe si mund ta bëj realitet këtë vizion?
  Në shumicën e rasteve, ne nuk kemi një vizion për aspektet e jetës tonë por ne duhet t’i krijojmë këto vizione që të kuptojmë se çfarë dëshirojmë vërtet për veten tonë. Në këtë rast unë mund të kem vizionin se “dua të kem një trup të shëndetshëm, të ndihem energjike çdo ditë, të kryej ushtrime fizike vazhdimisht, etj.

• Cilat janë qëllimet që duhet të arrij në lidhje me shëndetin? Kjo pyetje shtrohet pasi të keni plotësuar tre pyetjet e mësipërme. Qëllimet që i vëmë vetes duhet të jenë realiste, të kenë një afat të caktuar, të përcaktojmë mënyrat dhe disiplinën që do të aplikojmë për të arritur këto qëllime si dhe duhet të përcaktojmë cilat janë qëllimet më me prioritet që duhet të arrijmë.

Këtë skemë mund ta aplikoni për të gjitha aspektet në të cilat doni të përmirësoheni, të zhvilloheni më tej. Për ata që duan të krijojnë një plan të detajuar, ju këshilloj që të lexoni mbi çfarë ekspertët quajnë një trup të shëndetshëm (për shembull).

Hapi 4 – APLIKIMI

John Maxwell, ekspert lidershipi dhe autor i më shumë se 80 librave në fushën e zhvillimit personal, thotë:

“Të kesh dhe të aplikosh një plan për rritjen tënde personale do të thotë të lësh një takim me veten çdo ditë, 7 ditë të javës.”

Nëse nuk e aplikoni planin që sapo krijuat me disiplinën e duhur, atëherë më lejoni t’ju them që ju vetëm sa harxhuat kohën tuaj. APLIKIMI është sekreti për realizimin e një plani dhe arritjen e qëllimeve tuaja.

Krijoni një disiplinë të përshtatshme për qëllimin që doni të arrini. Për shembull, nëse për të krijuar trupin që dëshironi ju duhet të frekuentoni palestrën dhe të kryeni disa lloj ushtrimesh fizike, atëherë ju duhet të krijoni një program për frekuentimin e palestrës dhe ta ndiqni atë plan deri në ditën e fundit – pa nxjerrë justifikime!

Sipas biznesmenit të suksesshëm Warren Buffett:

“Një budalla me një plan mund të fitojë kundrejt një gjeniu pa plan.”

Për të lexuar artikuj të tjerë në fushën e zhvillimit personal, mund të vizitoni Blogun e kësaj faqeje.

Nëse keni dëshirë të mësoni më shumë rreth autores, lexoni biografinë e Anilës.